Broj pet,
po Elifasu Leviju, jeste broj religije, odnosno broj boga (3) sjedinjen sa
ženskim brojem (2). Karta pod brojem pet – Papa, odnosno Prvosveštenik,
Hijerofant, u Marseljskom špilu sa Caricom deli orijentaciju ka desnoj strani,
dok mu je sa Papesom zajednička trostruka kruna duhovne vlasti. Za razliku od
Papese, njegova spoljašnja odora je crvena a unutrašnja plava, dok umesto
knjige u levoj ruci drži štap sa trostrukim krstom. Takođe, iza njegovih leđa
jasno se vide stubovi, levi tamniji i desni svetliji. Oni predstavljaju granicu
između svetog i profanog te u neku ruku ukazuju na prisustvo Boga. Desnom rukom
on daje znak blagoslova dvojici fratara. Znak je od posebne važnosti i
predstavlja sastavni deo svešteničke uloge. Uz pomoć znakova on komunicira i
prenosi posebne poruke. Znakovi su suštinski deo obreda. Između ostalog, oni
služe i za pamćenje redosleda obrednih radnji, naglašavaju posebne trenutke.
Zajedno sa rečima ili izrazima, znaci tvore temeljnu ritualnu infrastrukturu.
Sa druge strane, ritual, koji vodi Prvosveštenik, jeste jedna od osnovnih
metoda kolektivnog pamćenja neke zajednice. Jedan od dvojice sveštenika, onaj
desni, nosi crveni ogrtač sa žutom kapuljačom i leva ruka mu je podignuta. Lik
levo nosi žuti ogrtač sa crvenom kapuljačom i njegova desna ruka je, suprotno
od onog desnog, usmerena ka dole. U Rečniku simbola je to objašnjeno da
je jedan od te dvojice aktivan a drugi pasivan, prepušten poniznosti u kojoj
odozgo prima učenje, a drugi širi to učenje. U tom smislu Papa, odnosno
Prvosveštenik prenosi svoje znanje. Elifas Levi je primetio da lik Pape zauzima središnji položaj na karti čime je uravnotežen
simbolizam dva struba i dvojice likova ispred njega. Tako dobijamo pentagram. Po Leviju, stubovi
su nužnost ili zakon, a glave fratara su sloboda ili akcija.
Mantenja taroki
Seli Nikols
kaže da Papa, poput Opsenara / Čarobnjaka, povezuje unutrašnji i spoljašnji
svet, s tim što Papa to čini na svesniji i neposredniji način. Njegova uloga
je, po Nikols, da učini dostupnim transcendentalni svet. Otud je on obdaren
nekom vrstom moći te nazvan vidljivim licem Boga. Nikols primećuje da
Papa, za razliku od Papese, ne drži knjigu, ne konsultuje zakon jer on jeste
zakon. On je nepogrešiv. Papesa opšti putem intuicije i osećanja, dok je Papa
taj koji uopštava i rečima izražava svoje ideje. Papa drži štap u levoj ruci,
što znači, kako to Nikols tumači, da on vlada radije iz srca nego silom. I
dalje, upoređujući Cara i Papu u Marseljskom špilu, Nikols ističe prikaz Cara
koji smireno gleda u daljinu, dok je Papa usredsređen na dva lika ispred sebe.
Tu je Papa uhvaćen u trenutku kada se obraća podređenima, odnosno kada
upražnjava svoj autoritet. On je toj dvojici i otac i majka.
Po opštem
mišljenju Papa predstavlja izraz verskog autoriteta, duhovne vlasti, spram Cara
koji je vid političke, odnosno sekularne moći. Astrološki, to je odnos Marsa
(Car) i Jupitera (Papa). Pa ipak, zajedničko im je to što obojica predstavljaju
ideju Logosa i Oca. Takođe, obojica imaju svoju senku.
Careva je oličena u njegovoj samovolji i svireposti, dok je Papina izraz
dogmatizma i fanatizma. Nazovimo to oblicima mračnog Oca. I ukoliko se
ravnamo po sinkretičkoj kabali Zlatne zore, primetićemo da staze he i vav,
sa kojima poistovećujemo Cara i Papu, proizilaze iz druge sefire Drveta života
– Hokmah (Mudrost) koja pripada desnom, muškom stubu. Car povezuje Hokmah sa
solarnim Tifaretom, a Papa – Hokmah i jovialni Hesed.
špil Šarla VI
Vratimo se
na trenutak ideji Pape kao vida Jupitera, odnosno Zevsa. Jupiter je u Srednjem
veku predstavljan kao crkveni velikodostojnik, pa čak i monah. Razlog tome je
činjenica da je papska titula vrhovnog sveštenika Katoličke crkve preuzeta od
titule Jupiterovog prvosveštenika iz rimskog doba: pontifeks maksimus.
Erhard Šon je postavio kartu Papa u devetu kuću horoskopa koja predstavlja Kuću
vere. Uopšte, u Srednjem veku su pape, kardinali, sveštenici, nazivani Jupiterovom
decom. Najdžel Džekson pominje rukopis Liber Introductorius, Majkla
Skota, s kraja XIV veka, u kome je magijski lik Jupitera predstavljen kao crkvenjak
ogrnut plaštom i sa mitrom, koji u jednoj ruci nosi knjigu a u drugoj biskupski
štap. Tako lik ove karte dobija značenje tumača ili predstavnika svega onog
nevidljivog, duhovnog. Ova karta je, u skladu sa egiptozofskom teorijom Kur de Žeblena, preimenovana u poznom XVIII veku u
Prvosveštenika, odnosno Hijerofanta. Po Zlatnoj zori, Hijerofant je Mag večnih
bogova te označava božansku mudrost. U starozavetnoj vizuri Prvosveštenik
bi mogao predstavljati lik Melhizedeka, jerusalimskog kralja mira.
Genonovski gledano, lik Melhizedeka odgovara drevnoj tituli kralja sveta,
koji je nosioc trostruke uloge: prvosveštenika, proroka i kralja, dakle
svojstva potpuno skladna mitskoj ideji Jupitera / Zevsa / Odina. On posreduje,
on vidi, on vlada. To su svojstva besmrtnosti, a što se uklapa u značenje broja
5 kojim je ova karta označena.
Marseljski špil
Po Zlatnoj
zori, karta Prvosveštenik astrološki pripada znaku Bika čiji je vladar Venera.
Kroli je na ovu kartu dodao slonove, koji okružuju Hijerofantov tron, kako bi
naglasio zemaljsku prirodu znaka Bika. Kada malo bolje pogledamo vidimo da kod
Krolija on zapravo sedi na Biku, okružen sa četiri heruvima kojih nema na
hijerofantskoj karti u Marseljskom špilu, uostalom kao ni slonova, naravno.
Hijerofanta, u svojstvu inicijatora, Kroli naziva Tumačem Misterija ispred kojeg je projektovan heksagram, kao simbol
makrokosmosa, dok je na njegovim grudima predstavljen pentagram sa dečjom
figurom unutra (simbol mikrokosmosa). To je Dete Horus,
odnosno zakon njegovog
eona. I tu negde, unutar heksagrama nalazi se obrnuti pentagram sa
izduženim donjim krakom koji osvetljava ženu
opasanu mačem, odnosno Babalon, u skladu sa doktrinom Knjige zakona. Istovremeno, ta žena koja stoji pred Hijerofantom jeste Venera, vladarka znaka Bika. Kod Krolija, na ovoj karti nema
dvojice muškaraca koji primaju blagoslove, nego su blagoslovi usmereni ka svima
(Krolijeva maksima: zakon je za sve).
Pošto je u znaku Bika Mesec egzaltiran, kod Krolija je ideja Meseca na karti
prisutna u obliku devet klinova iznad Hijerofantove glave, kao i Mesečevim
srpom u levoj ruci žene koja nosi mač. Hijerofantov štap je u obliku tri
kružnice, a ne tri krsta kao u Marseljskom špilu. Te kružnice predstavljaju tri eona: Izidin, Ozirisov i Horusov.
U Vejtovom
špilu na naslonu Hijerofantovog trona prikazana su dva kruga sa tačkom u
sredini. Taj simbol ukazuje na solarno načelo, prosvetljenje, kraj potrage,
savršenstvo. Na tlu, ispred Hijerofantovih nogu, vidimo položena dva ukrštena
ključa. Upravo je ovaj simbol od značaja za sadržaj ove karte, budući da ključ
predstavlja inicijaciju i ekskomunikaciju, odnosno posvećivanje / uvođenje i
odbacivanje. Znak blagoslova takođe može imati tu funkciju, pa je stoga
svejedno drži li Prvosveštenik ključeve u ruci ili rukom simbolički oponaša
ključ. Rečnik simbola kaže da vlast ključeva omogućuje svezivanje i razvezivanje, a to je
vlast koju je Hrist dodelio svetom Petru. U alhemiji to je vlast
nad koagulacijom i disolucijom. Na papinskim grbovima tu svezivanja i
razvezivanja prikazuju dva ključa, zlatni i srebrni, koji su nekada bili amblem rimskog boga Janusa. Kako podseća Rečnik simbola, Janusovi ključevi otvaraju i solsticijska vrata, tj stupanje u
uzlaznu i silaznu fazu godišnjeg ciklusa. Janus je smatran i vodičem duša. Zato taj bog ima dvostruko lice, jedno okrenuto
zemlji, drugo nebu. Štapom u desnoj ruci i ključem u levoj on čuva sva vrata i
upravlja svim putovima.
Keri Jejl Viskonti Sforca tarot - vera
U Pierpont
Morgan Bergamo špilu Papa u levoj ruci drži štap dok desnom daje znak
blagoslova. Nema sporednih likova. U Mantenja tarokiju Papa u desnoj ruci drži
ključeve, dok levu naslanja na veliku zatvorenu knjigu. Sedi na tronu koji drže
četiri magarca
i nema sporednih ljudskih likova. U špilu Šarla VI, Papa je prikazan više sa njegovog levog profila neko direktno.
Takođe, desnom drži velike ključeve dok mu je leva položena na zatvorenu
knjigu. Pored njega sede dva crkvenjaka. Eteja na karti broj 5 postavlja sunce
kako dominira nad oblacima i dodaje odrednice: ideal i mudrost te astrološki
znak Ovna. U Keri Jejl Viskonti Sforca špilu uopšte nije prikazan papski lik
nego je peta karta u nizu prikazana ženskim likom ispod čijeg se prestola
nalazi krunisani muški lik u položaju potčinjenosti. Ta karta je poistovećena
sa verom i nosi taj naziv. Glavni lik na ovoj karti u levoj ruci drži veliki
štap sa krstom na vrhu dok desnom ističe podignut kažiprst. Ronald Deker ovu arkanu povezuje sa simbolikom krsta i pentagrama, koji u
hristijanizovanoj varijanti predstavlja simbol Svetog Duha. Oba simbola označavaju kvintesenciju, vladavinu Duha nad četiri elementa, odnosno
njihovo usklađivanje u harmonijsko i organsko jedinstvo, što se poklapa sa
brojem ove karte.
