NAPOMENA:
Ovaj tekst preuzet je iz moje knjige "Ideologija tarota" u okviru mojih Sabranih ezoterijskih spisa
Priroda
mačeva saobrazna je elementu Vazduha. Oni se dovode u vezu sa kardinalnom
vrlinom Pravde, što odgovara istoimenoj velikoj arkani. Mačevi sude i
presuđuju, razlažu, analiziraju, seku. Ukratko, predstavljaju svojstvo
intelekta. Oni prodiru, probadaju te otud imaju mušku prirodu. Takođe, mačevi
su izraz podele, borbe, loše sreće. Osim toga, izražavaju prirodu vazduha u
smislu oluja i vetrova, ali i glasova, konkretno reči. Ako bismo mačeve povezali sa nekom planetarnom prirodom, onda bi to
bio Mars. U kabalističkoj teoriji tarota mačevi se odnose na treće slovo
tetragramatona – vav i dimenziju jecirah.
Po
Pratesiju Jedinica mačeva označava slovo, što u širem značenju može obuhvatiti
glas, dojavu, u krajnjoj liniji informaciju. U ovoj karti Vejtovog špila to
slovo je hebrejsko jod, odnosno šest tih slova. Po Zlatnoj zori karta
predstavlja Koren moći Vazduha. Prema učenju
ovog okultnog Reda mač je oruđe analize, razlaganja, ali isto tako može
poslužiti i kao oruđe priziva. Podignut u vis, mač priziva božansku krunu,
odnosno siline sefire Keter, kao što je prikazano kod Vejta. Okrenut ka dole
mač priziva demonske sile, mada ne mora nužno biti tako, jer se načelno može
staviti u kontekst priziva htonskih entiteta, akvatičkih ili telurskih. Dakle,
mač je izraz autoriteta, ali u suštini jeste izraz sile kojom se duhovi
primoravaju na pokornost magu. U Marseljskom tarotu, baš kao i kod Vejta, mač
prodire u krunu ukrašenu listovima palme i lovora, što predstavlja duhovnu i
materijalnu pobedu. Prilikom rimskih vojnih parada ili pobedničkih procesija
njihovi generali su bili ukrašeni tim listovima. Kada je Rim postao hrišćanski,
palmin list je usvojen kao predstava pobede nad smrću. Otud u predstavama hrišćanski mučenici nose palminu granu. Pol Huson navodi Levijevo shvatanje
da ova
karta predstavlja mač kralja Davida. U Sola Buska špilu karta Jedinica
mačeva prikazuje dvojicu ratnika koji drže ogroman mač usmeren ka gore. Jedan
od njih gleda levo i pored njega je upisano slovo M, a drugi gleda dole te se
pored njegove glave nalazi slovo S. Dakle, imamo M.S., što ukazuje na
skraćenicu koja može biti manibus sacrum, memoriae sacrum, manu
scriptum... Svaki od ova tri izraza zahteva detaljnije obrazloženje.
Takođe, Elifas Levi ovu kartu smatra izrazom prirode mača arhanđela Mihajla,
povodom kojeg ću ovde napraviti određenu digresiju.
Ime Mihael
(hebrejski mim-jod-kap-alef-lamed, MIKAL, vrednost 101), često se
prevodi kao Bogoliki, nalik Bogu, odnosno nalik Elu, kao
El, (El, odnosno il je stari semitski naziv ili titula za
boga). U bibliji se Mihael pominje u knjizi proroka Danila (10:13) pod epitetom
ehad ešrim erašnim, odnosno jedan od prvih glavnih, ili najviši od
prinčeva ili vojvoda nebeske hijerarhije. Takođe, u istom odeljku, stih 21,
oslovljen je kao šarkem (tvoj princ) i u poglavlju 12:1 iste knjige
kao veliki zapovednik koji stoji nad ljudima. U biblijskom kontekstu Mihael je
zaštitnik Izraela. Po hrišćanskom tumačenju on je
načelno zaštitnik ljudi. Od čega to Mihael štiti ljude? Ukoliko knjigu proroka
Danila čitamo ezoterijski, posebno njeno X poglavlje,
uvidećemo da se ta zaštita odnosi na bogove drugih naroda i religija. U
magijskom kontekstu, to može biti povezano sa zaštitom od neprijateljskih
okultnih sila. U apokrifnoj literaturi, Mihael se pominje u svojstvu sudije palim anđelima, odnosno neko ko ih kažnjava. U
tom smislu, Mihael je viđen kao suparnik Satane, a što biva
posebno istaknuto u Apokalipsi (12:7-9), čime se Mihael aktuelizuje u
eshatološkom kontekstu.
„I nasta rat na nebu. Mihailo i anđeli njegovi udariše na aždaju. I boriše se aždaja i anđeli njeni, ali ne nadvladaše, i više im se ne nađe mesta na nebu. I aždaja velika bi zbačena, stara zmija, koja se zove đavo i sotona, koja obmanjuje celu zemlju. I bi bačena na zemlju, i anđeli njeni behu bačeni s njom.“
U Malom
ritualu pentagrama Zlatne zore, Mihael je postavljen na jugu, povezan sa
elementom Vatre i lavom kao simboličkom životinjom. To ukazuje na Mihaela kao
ratnog vođu, komandanta armija, odnosno na ratnički ali i vladarski aspekt
njegove prirode. Kod Danila (8:11) se Mihaelovo ime izričito ne pominje, ali se
iz konteksta čitavog poglavlja, kao i iz poglavlja X, razume da je reč o Mihaelu kao vojvodi nebeske vojske. Naravno,
ovim se ne iscrpljuju Mihailove uloge, jer se on u apokrifima pojavljuje i kao
psihopomp, odnosno vodič duša, pa se čak pominje i da je pomagao Evi prilikom
rođenja Kaina. Neko bi rekao da se moćni veliki ratnički arhanđeo bavio
babičkim poslom, ali ne lezi vraže. U mormonskoj doktrini Adam je otelovljenje
Mihaela. Jasno je da se ovde radi o Mihaelovom očinstvu nad decom Evinom, što
ga stavlja u ravan očeva nefilima. Onaj koji je nalik bogu taj će stvarati
potomstvo u kome će se taj isti bog ovaplotiti kao bogočovek. Zašto je on povezivan upravo sa rođenjem Kaina, a za čije se ime vezuju
misterije seksualne magije, ostaje da kao zanimljivo pitanje visi u vazduhu.
Simbolizam
koji povezuje Mihaela sa Suncem odvodi nas u jednu sasvim drugačiju krajnost. U
osvrtu na boga Apolona, Džejk Straton Kent povezao je antičko solarno božanstvo
sa semitskim bogom Rešefom i biblijskim Mihaelom:
„Apollo's plague bearing arrows connect him to the Semitic god Reshef, a god of war and pestilence among the Syrians; adopted also by the Egyptians. His arrows are firebrands, and his name is connected with burning by fire or lightning. Reshef was worshipped at Ugarit and in Cyprus where several inscriptions link him unequivocally with Apollo; indeed Apollos epithet Amyclaeus appears to derive from that of Reshef (A)Mykal. There may be a link too in Apollo's slaying of Python and a similar dragon slaying legend from Ugarit concerning Reshef. As such Reshef is the forerunner of both Apollo and the angel Michael, for both of whom the attribution to the Sun is a later development.“ Jake Stratton-Kent, Geosophia, Scarlet Imprint, 2010, str 268.
Apolon je
ubio Pitona, Mihael je zbacio aždaju sa neba. Rešef je donosilac zaraze, kuga,
a može se prevesti kao vatreni, odnosno vatreni štap (u smislu
projektila ili strele). Imajmo na umu i da je jedan od jahača Apokalipse takođe
povezan sa kugom. Rešef se može povezati sa sumerskim božanstvom Nergalom koji
je predstavljen sa lavljom glavom i upoređivan sa
solarnim božanstvom Šamašom. Po nekima, Rešefa su u Egipat doneli osvajači
Hiksi. U slučaju Apolona, njegovo prvo pojavljivanje kod Homera jeste u svojstvu
njegovih strela koje seju kugu. Kent ističe kako je jedna od Apolonovih titula lykos,
odnosno vuk, čime on u tome vidi koren likantropije, a što bi predstavljalo
posebnu temu. Mihaelova veza sa lavom i Nergalova lavlja glava u tom smislu
jesu pandan Apolonovoj vučjoj prirodi, a što niz koji čine Mihael - Rešef -
Nergal - Apolon stavlja u htonski kontekst i drevni životinjski simbolizam
bogova. Reč je o htonskom obliku solarne prirode. Takođe, Nergal je poput Hada,
bog podzemlja i sveta mrtvih. Kako primećuje Kent, ovi atributi predstavljaju
onu stranu božanstva prilično udaljenu od glamura sunčevog sjaja i svetla
razuma.
U bibliji
Rešef se pominje u knjizi proroka Avakuma (3:5), što je kod Luje Bakotića prevedeno na sledeći način: „Pred njim (Gospodom)
ide kuga, za stopama njegovim pomor ide.“ Taj pomor je u Bibliji Kralja
Džejmsa preveden kao burning coals. I dalje u 3:9 kaže se: „Pojavi se luk tvoj, prokletstva su strele reči
tvojih...“ Taj luk je onaj od Rešefa. I u Ponovljenim zakonima (32:24), Rešef je
poslan kao sredstvo Božje kazne, dok u Psalmima 78:48 on uništava neprijatelje.
Otud svaki put kada prizivamo ime Mihaelovo, istovremeno prizivamo i sadržaje
koji su osobeni Apolonu, Rešefu i Nergalu. To nisu samo imena bogova nekih
starih i zaboravljenih religija, ili kojekakva praznoverica, nego u najmanju
ruku šifre moćnih magijskih sila. Takođe, arhetip povezan sa lavom, nevezano za
religijski kontekst, jeste upravo onaj energetsko-psihički egregor čija
isijavanja nedostaju u karakteru, duhu i fizičkoj pojavi današnjih ljudi.