O kraljevskoj formuli Isusa Hrista (autor Dorijan Nuaj)

U jevanđelju po Mateju (2:13-22) pominje se Isusov boravak u Egiptu, gde je njegova porodica našla utočište bežavši od Iroda. Navodno, Isusova porodica je neko vreme boravila u Heliopolisu. Sve i da to nije tačno, sama ideja o mogućnosti boravka Isusa Hrista na toj lokaciji bremenita je simbolikom. Sada moram napraviti još jednu digresiju kako bih povezao Hrista, kosmogoniju Heliopolisa, sa duhom modernog vremena koji je veru o slobodnoj volji čoveka nasledio iz monoteističkih doktrina koje su potekle iz egipatskih izvora. Sigmund Frojd je dokazivanju teze da hebrejski monoteizam vodi poreklo iz atonizma, odnosno od kulta solarnog boga Atona,[1] posvetio čitavu jednu knjigu.[2] Isus je svojim životom zapravo izveo kraljevsku formulu, kojom bi postao kralj, odnosno faraon u simboličkom smislu. Tako bi on postao Horus za života, dok bi nakon smrti i uskrsnuća postao Oziris. Zato je on Rex Iudae, vršeći kraljevsku, svešteničku i proročku ulogu.[3] U Poslanici Jevrejima 5:11, Sveti Pavle kaže: „I bi narečen od Boga poglavar sveštenički po redu Melhizedekovu…“ Melhizedek je bio vladar Salimski i istovremeno sveštenik Svevišnjega. Dakle, Kralj Sveta je obavljao dvostruku funkciju. 

Rene Genon u knjizi Kralj Sveta navodi da je Melhizedek, tj Melhi-Cedek u judeohrišćanskoj tradiciji bio prikazan kao višeg ranga od samog Avrama. Isus kao pripadnik kraljevskog plemena Judinog ukazuje na melhizedekovsku formulu koju je kult, iz kojeg je kasnije nastalo egzoterno hrišćanstvo, pokušao da oživi. Zato je Isus Hrist u tom kontekstu ovaploćenje mitske figure Kralja Sveta. Taj mit ukazuje na najstariji i po Genonu primordijalan inicijatički red odakle poreklo vode svi redovi. Melhizedek je „veliki primalac večne svetlosti“, kako se to navodi u Pistis Sophia aleksandrijskih gnostika. Po legendi arhanđeo Mihail je posvetio Melhizedeka u zemaljskom raju u njegovoj 52. godini. Raj, odnosno paradizo, paradajs jeste sanskrtska para-dešma, tj uzdignuta zemlja, a što automatski asocira na tarot arkanu XIX Sunce. Jedan od indijskih ekvivalenata Melhizedeku, po Genonu je – Darma Radža. Melhizedek ima tri funkcije, zapravo Melhizedek je jedna od tri funkcije tog entiteta, a to su: Adoni-Cedek, Kohen-Cedek, Melhi-Cedek. Oni imaju iste funkcije kao indijski Brahatma, Mahatma i Mahanga.

U starom kraljevstvu faraon je bio inkarnacija vrhovnog boga dok je kasnije degradirao u božjeg sina. U tom smislu Isus je oživeo već degradiranu egipatsku kraljevsku formulu Deus Homo Est. Horus je Hrist. Hrist je solarna priroda, on je zlato i svetlost sveta. Kao takav, on povezuje dve zagrobne destinacije, od kojih jedna, ona podzemna, u hrišćanskom kultu postaje Pakao, a ona nebeska ukazuje na odredište spašenih. Prebivalište mrtvih je od pamtiveka bilo vezano ili za podzemni svet ili za nebeska odredišta, među zvezdama. Ono što želim da naglasim jeste nebesko poreklo duše i ljudske suštine. Mi smo zvezde. To je osnovna ideja egipatske kosmoantropologije. Ono neuništivo u nama je nebeskog porekla a zvezdane magnitude su naše odredište. Put u Nebo nije povratak Ocu nego povratak Majci. Kao i u Hristovom slučaju, da bi se duša uznela na nebo mora proći kroz podzemlje – baš kao i u slučaju boga u obliku svete bube skarabeja - Kefre. To je solarni put svesti, solarni put naše kulture, izbor istorijskog čovečanstva po kome svi bivaju bačeni u podzemni ambis, ali se samo retki uzdižu do zvezda.

„Posle smrti, duše se sjedinjuju sa zvezdama i dele njihovu večnost. Nebo je zamišljeno kao Boginja-Majka, a smrt je bila jednaka ponovnom rođenju, drugim rečima, vaskrsnuću u svetu zvezda. Materinstvo neba podrazumevalo je predstavu o tome da umrli treba da bude rođen po drugi put: posle ponovnog rođenja na nebu, dojila ga je Boginja-Majka (predstavljena u obliku krave).“[4] Zapravo, nebeske destinacije su originalno bile namenjene kraljevima. Samo je Oziris taj koji nekome može dati večni život tako što mu daruje Sahu. Sahu je telo za večnost, Ozirisov dar, odnosno oblik u kome postojimo u drugom, nebeskom životu.

Hrist i tarot

Isus Hrist je delovao na način koji je ima svoju analogiju u velikim tarot arkanama: 

Arkana 0 Luda jeste Hrist koji poput jagnjeta ide na klanje; to je Hrist na putu ka raspeću, nosi motku, tj. krst; istovremeno to može biti i dečja nevinost kao preduslov za ulazak u carstvo nebesko. 

Arkana I Mag/Čarobnjak jeste Hrist kao iluzionista, odnosno Hrist koji izvodi čudesa, čime demonstrira vladanje nad elementarnim silama čiji se simboli nalaze prikazani na karti, položeni na čarobnjakovom stolu. U užem smislu to je Hrist kao Merkur, kao Hermes itd. 

Karta II Prvosveštenica/Papesa jeste Hrist koji donosi reči mudrosti i reinterpetira reč zakona prilagođavajući ga svojoj misiji. 

Karta III Carica je Hrist kao put, istina i život, odnosno kao jedini put kroz kojeg je moguće dostići Oca, s obzirom na poziciju ove karte na dijagramu Drveta Života. Takođe, ova karta ima i značenje vladavine kao metafizičke osnove vlasti, što je takođe jedno od svojstava Hristove misije. 

Karta IV Car jeste Hrist kao kralj Judeje, odnosno kao kralj sveta, budući da je njegova misija univerzalna. 

V Prvosveštenik/Papa predstavlja Hrista kao glavnog hijerofanta, što je njegova prvosveštenička uloga. 

VI Ljubavnici jeste Hrist kao ljubav, u skladu sa njegovom osnovnom porukom. 

VII Kočija predstavlja Hrista kao iskupitelj, ispija pehar iskupljenja. 

VIII Pravda jeste Hrist kao delilac pravde, koji ispravlja krive stvari na svom putu. 

IX Pustinjak jeste Hrist kao asketa, kao otpadnik, kao božanska svetlost u tami sveta, ali i kao iscelitelj. Takođe, to je proročka uloga Hrista.

X Točak sreće jeste Hrist kao donosilac novog zakona. 

XI Snaga/Strast jeste Hrist kao pobednik nad zveri, odnosno nad grešnom i animalnom ljudskom prirodom, nad strastima i željama. 

XII Obešeni čovek jeste raspeti Hrist, odnosno Hrist kao mučenik. 

XIII Smrt predstavlja umrlog Hrista. 

XIV Veština/Umerenost je Hrist koji preobražava materiju, pretvara vodu u vino, Hrist kao alhemičar i čudotvorac. 

XV Đavo jeste Hrist iskušavan od strane đavola, Hrist pred iskušenjem vrhovne ovozemaljske moći – psihološki rečeno, Hristov susret sa sopstvenom Senkom. 
XVI Kula je Hrist kao vesnik katastrofe zemaljskih carstava i prolaznosti ljudskih institucija. Ovo je revolucionarni aspekt Hrista koji se buni protiv ovozemaljskih pravila, ali i protiv tradicionalnih jevrejskih društvenih i verskih normi.

XVII Zvezda predstavlja mesijansku zvezdu koja nagoveštava Hristovo rođenje.
XVIII Mesec jeste Hrist koji silazi u pakao i propoveda mrtvima. 

XIX Sunce predstavlja Hrista kao Logosa, kao svetlost sveta. 

XX Sud/Eon jeste Hrist koji vaskrsava i koji sudi na kraju vremena. 

Na kraju imamo kartu XXI Svet/Univerzum kojom je predstavljen Hrist kao duša sveta, odnosno Hristovo nevidljivo nebesko carstvo koje prožima ovaj svet. 

Na osnovu ovog kratkog pregleda možemo sagledati potpuno poklapanje simbolizma tarota sa mesijanskom formulom koja je predstavljena likom i delom Isusa Hrista.

---

[1] Iz vremena verske reforme faraona Amenhotepa III, kojom je ovaj faraon delovao kao preteča monoteizma, ali atonizam svakako nema isti onaj oblik koji je ustanovio Mojsije za jednu posve drugačiju religiju.

[2] Sigmund Frojd, Mojsije i monoteizam, Grafos, Beograd, 1988. U toj knjizi Frojd dokazuje kako je Mojsije zapravo bio Egipćanin.

[3] Atributi tarota koji odgovaraju tim ulogama su: kraljevska uloga je IV Car; sveštenička uloga je V Prvosveštenik / Papa; proročka uloga je IX Pustinjak.

[4] Mirča Elijade, Istorija verovanja i religijskih ideja, str 84.